Een uniek ambt? De griffier in internationaal perspectief

De Nederlandse griffier is in internationale context iets minder uniek dan wel eens wordt gedacht.

Dat is de conclusie uit een verkenning die Klaartje Peters en Peter Castenmiller in opdracht van de commissie Professionele ontwikkeling hebben uitgevoerd. Voor deze verkenning is de inrichting van het lokaal bestuur in Duitsland, Noorwegen en Estland nader bestudeerd.

Duitsland
De institutionele inrichting van het lokaal bestuur in Duitsland vertoont grote verschillen door het land. Voor het onderzoek is specifiek naar het bestuurlijk stelsel in Bremerhaven gekeken. De inrichting van het lokaal bestuur in Bremerhaven vertoont namelijk overeenkomsten met het Nederlandse lokaal bestuur, in die zin dat er sprake is van een strikte machtenscheiding tussen volksvertegenwoordiging en de uitvoerende macht. Desalniettemin hebben we er geen met de griffier vergelijkbare functionaris aangetroffen.

Noorwegen en Estland
De functie, taken en verantwoordelijkheden van de secretaris van de gemeenteraad in Oslo en van de gemeenteraad in Tallinn vertonen zeker gelijkenissen met die van de Nederlandse griffier. Dat betreft met name de procedurele én inhoudelijke ondersteuning van het vergaderproces. In beide gemeenten verzorgen de bureaus van de secretaris van de raad ook inhoudelijke adviezen over voorstellen, met name over de vraag hoe voorstellen zich verhouden tot de geldende wet- en regelgeving.

Een opmerkelijk verschil is wel dat zowel in Tallinn als Oslo vanuit het bureau van de secretaris ook politiek-strategische ondersteuning aan de politieke geledingen (fracties) in de raad wordt verstrekt. Maar dat gebeurt door medewerkers die weliswaar functioneel deel uitmaken van de staf van de secretaris, maar inhoudelijk alleen verantwoording schuldig zijn aan hun respectievelijke fractie.

De inzichten uit Oslo en Tallinn dragen bij aan een veelzijdiger beeld van het functioneren van de ondersteuning van de raad. De commissie Professionele ontwikkeling wil met gebruikmaking van deze inzichten blijvende aandacht besteden aan het versterken van de positie van de griffier.

Het volledige rapport van de verkenning, getiteld “Een Uniek Ambt? De griffier in internationaal perspectief” is te vinden op de website