Reactie van de VvG op het wetsvoorstel risicoanalyse bestuurlijke integriteit

De VvG heeft gebruikt gemaakt van de mogelijkheid om te reageren op het wetsvoorstel voor een verplichte risicoanalyse integriteit van kandidaat-bestuurders.

Vanuit de commissie Integriteit hebben de leden Robin Reichrath, Esther Vegt, Esther van der Mark en Hans Scherpenzeel zich over dit wetsvoorstel gebogen om hierop een onderbouwde reactie te kunnen geven. Daarbij maakt de VvG kritische kanttekeningen bij de reikwijdte van de risicoanalyse, die in het wetsvoorstel beperkt is tot diverse artikelen in de Gemeentewet, maar waarbij in de praktijk veel breder wordt gekeken naar bijvoorbeeld het arbeidsverleden, nevenfuncties en -activiteiten, grondposities, strafrechtelijk verleden, schulden- & betalingsrisico’s en eventuele risico’s bij partners en kinderen in relatie tot het wethouderschap.

De concept-wettekst geeft onvoldoende ruimte om juist ook aan die aspecten aandacht te schenken in de risicoanalyse, zeker ook omdat het al in veel gemeenten de huidige praktijk is. Daarbij dienen ook BKR-gegevens betrokken te kunnen worden, terwijl duidelijk moet zijn wat onder financiële belangen valt.

Daarnaast is de vereniging bezorgd over de positie van de burgemeester als opdrachtgever én uitvoerder van de risicoanalyse. Wanneer de burgemeester zelf het risico-onderzoek uitvoert en daaruit voorkomende beheersmaatregelen voorstelt, dient die burgemeester zich daarna in het college te verstaan met de betrokken wethouders. De VvG heeft daarom een voorkeur om het opdrachtgeverschap bij de gemeenteraad te beleggen, waardoor tegelijkertijd niets afgedaan wordt aan de toezichthoudende taak van de burgemeester.

Vrijwaren van de griffier
De VvG is positief over het vrijwaren van de griffier bij de uitvoering van de risicoanalyse en het openbaar ter beschikking stellen van de uitkomsten van de risicoanalyse aan de gemeenteraad. Daarbij dienen ook de voorgestelde beheersmaatregelen door de raad vastgesteld te worden. Immers de raad als hoogste orgaan kan een wethouder wegsturen en moet dus ook kunnen toetsen aan beheersmaatregelen.

Overdraagbaar maken van rapportages
Ten slotte doet de VvG de suggestie om de rapportage(s) naar aanleiding van de risicoanalyse bij een wisseling van burgemeester in dezelfde bestuursperiode overdraagbaar te maken.

Concluderend is de VvG tevreden dat de Minister naar aanleiding van de kritiek van de Raad van State een nieuw wetsvoorstel heeft opgesteld, maar daarin dient de reikwijdte van de risicoanalyse breder en beter geborgd te worden.

Zie hier de brief die de VvG hierover naar het ministerie van BZK heeft gestuurd.